برخی از افراد تمایل دارند که از خرگوش‌ها در منزل نگهداری کنند، زیرا معتقدند آن‌ها موجودات بسیار دوست‌داشتنی هستند که صفا و صمیمیت را در خانه افزایش می‌دهند. همچنین انسان از این حیوانات خانگی انگیزه بیشتری می‌گیرد تا به موفقیت‌های خودش برسد، زیرا از نگاه کردن به خرگوش‌ها و حرکات آن‌ها لذت می‌برد. برای این منظور لازم است که از بیماری‌های مختلف خرگوش‌ها اطلاع داشته باشید تا بتوانید از آن‌ها پیشگیری کرده و یا به‌موقع درمان کنید. در این مطلب از جوان ایرانی به بررسی انواع بیماری‌های خرگوش‌ها پرداخته و نحوه پیشگیری از آن را برای شما به طور کامل شرح می‌دهیم.
نشانه‌های بیماری خرگوش‌ها
- هرگونه تغییر رفتار و یا نشانه‌های بیماری را در خرگوش‌ها جدی بگیرید تا بتوانید درمان مناسب را سریع انجام دهید.
- تغییر در رفتار خرگوش‌ها مانند نشستن و یا قوز کردن
- تغییر در خوردن و آشامیدن آن‌ها مانند بی‌اشتهایی و یا نوشیدن بیش از حد
- ایجاد فضولات و یا گلوله‌های نرم روی زمین
- پرخاشگر شدن آن‌ها و تمایل بیشتر به تنهایی
- علائم ایجاد درد در بدن، به عنوان مثال عدم تمایل به لمس بخش‌هایی از بدنشان
- ترشحات چشمی، گوش یا بینی
- هرگونه علائم آسیب مانند احساس عدم لمس غیرطبیعی و یا ایجاد اندام متورم
- احساس لرزش در بدن آن‌ها
- ایجاد دندان‌قروچه
- ایجاد مشکلات تنفسی خرگوش به طوریکه سعی می‌کند به جای بینی از دهان تنفس کند
- قرمزی و تحریک پوست اطراف شکم پایین و یا زیر پا
- کج شدن سر خرگوش‌ها نشان‌دهنده بیماری عصبی در آن‌ها
- تمیز نکردن خرگوش‌ها توسط خودشان
انواع بیماری‌های خرگوش
اگر متوجه هرگونه تغییراتی در خرگوش خود شده‌اید که سرنخی از وقوع یک روند بیماری است، حتماً به دامپزشک مراجعه کرده تا درمان زودرس برای این حیوان بسیار دوست‌داشتنی و زیبا صورت بگیرد. شما عزیزان باید بدانید اگر مشکلات خرگوش‌ها زودتر تشخیص داده شود، درنتیجه شانس آن‌ها برای زنده ماندن بسیار بیشتر است. اگر به درستی از خرگوش‌ها نگهداری کنید، آن‌ها می‌توانند تا ۱۲ سال و یا حتی بیشتر زندگی کنند. این پستانداران کوچک و محبوب معمولاً به چندین نوع بیماری مبتلا می‌شوند. اگر از آن‌ها نگهداری می‌کنید، باید از بیماری‌های آن‌ها اطلاع داشته باشید تا بتوانید از بروز آن‌ها پیشگیری کرده و یا اگر علائم در خرگوش خود مشاهده کردید می‌توانید درمان را شروع کنید و از آن‌ها مراقبت کنید.
ایجاد تومورهای رحمی و سرطان بیضه
طی تحقیقات انجام‌شده توسط مجله جوان ایرانی اگر خرگوش‌های ماده عقیم نشوند پس از ۳ یا ۴ سال به سرطان رحم مبتلا می‌شوند. بنابراین باید پس از ۴ یا ۵ ماه رحم و تخمدان خرگوش‌های ماده را دربیاورید. البته باز هم این تعیین سن بستگی به نظر دامپزشک دارد. اگر خرگوش‌های ماده را عقیم نکنید ممکن است در ابتدا مبتلا به سرطان رحم خوش‌خیم شوند، اما در طول زمان به سرطان بدخیم تبدیل خواهد شد. سرطان رحم از رحم به سایر قسمت‌های بدن آن‌ها نیز سرایت پیدا می‌کند. به ویژه ریه‌های خرگوش‌ها را درگیر می‌کند. خرگوش‌های عقیم نشده‌ای که مبتلا به سرطان رحم می‌شوند باگذشت زمان مبتلا به مشکلات دستگاه گوارش و همچنین ادرار خونی می‌شوند. اشتهای این‌گونه خرگوش‌ها بسیار کاهش پیداکرده و دچار کاهش وزن می‌شوند. از شکم و قفسه سینه خرگوش‌ها عکس‌برداری شده تا تومورها بررسی شود. اگر سرطان رحم گسترش پیدا نکرده و قفسه سینه را درگیر نکرده باشد، خرگوش باید در اسرع وقت عقیم شود. این خرگوش‌ها به سرطان تخمدان و پستان نیز ممکن است مبتلا شوند.
همچنین خرگوش‌های نر مبتلا به سرطان بیضه می‌شوند.
عفونت‌های دستگاه تنفسی
خرگوش‌ها به صورت اجباری باید از طریق بینی نفس بکشند، تنفس از طریق دهان برای آن‌ها بسیار مشکل است و نمی‌تواند این کار را انجام دهند.
عفونت‌های دستگاه تنفسی معمولاً توسط باکتری‌های پاستورلا، همچنین برخی از ویروس‌ها و قارچ‌ها نیز ممکن است این حیوانات خانگی را مبتلا به عفونت کند.
خرگوش‌ها دچار عفونت‌های دستگاه تنفسی می‌شوند که هم راه‌های هوایی فوقانی شامل بینی و نای و راه‌های هوایی تحتانی یا ریه‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهند.
برخی از خرگوش‌ها مبتلا به ذات‌الریه می‌شوند. این‌گونه حیوانات را هم از طریق راه‌های هوایی تحتانی و هم راه‌های هوایی فوقانی تحت تأثیر قرار می‌دهد. این‌گونه خرگوش‌ها ممکن است دچار خس‌خس سینه شده و مدام احساس کنند در تنفس آن‌ها مشکل ایجادشده است.
علائم خرگوش‌های مبتلا به عفونت دستگاه تنفسی:
- کاهش اشتها
- کاهش تولید مدفوع
- کاهش وزن
- ترشحات چشمی
همچنین ممکن است این‌گونه خرگوش‌ها به اسهال نیز مبتلا شوند.
هرگونه علائمی مشاهده کردید باید آن‌ها را سریع به دامپزشک برسانید. ممکن است خرگوش‌ها نیاز به آنتی‌بیوتیک، داروهای ضدالتهاب داشته باشند. شما عزیزان باید آن‌ها را سریع به دامپزشک ببرید زیرا ممکن است حتی جان خود را از دست بدهند.
کاهش اشتها
هرچند که کاهش اشتها یک بیماری در خرگوش‌ها محسوب نمی‌شود، اما اگر روده آن‌ها تحرک نداشته باشد، مبتلا به استاز روده می‌شوند. درنتیجه ممکن است دچار تورم شکمی شوند و دفع مخاط به جای مدفوع آن‌ها صورت گیرد. همچنین اطراف دهان آن‌ها خیس شده و بزاق افزایش پیدا می‌کند. به‌طورکلی اگر خرگوش شما بیش از ۴ تا ۶ ساعت نتوانست غذا بخورد، حتماً به دامپزشک مراجعه کنید.
چگونه گربه خانگی را تربیت کنیم تا با ما ارتباط خوبی بگیرد؟ در این مقاله بخوانید:
آموزش تربیت و نگهداری گربه در منزل
فلج یک یا چند اندام
فلج خرگوش بسیار رایج است، درواقع ممکن است آن‌ها هر دو پای عقبشان فلج شود که با آسیب ستون فقرات مانند شکستگی یا دررفتگی همراه است. همچنین در اندام‌های آن‌ها آسیب عصبی و یا دررفتگی ایجاد می‌شود.
عفونت کنه گوش
عفونت کنه گوش در خرگوش‌ها معمولاً توسط انگل ایجاد شده و پوست‌هایی در گوش داخلی آن‌ها به صورت ضایعات پوسته پوسته همراه با ریزش مو ایجاد می‌شود. هرچند این بیماری معمولاً وضعیت اورژانسی ندارد، اما اگر درمان نشود ممکن است عفونی‌شده و خرگوش تعادل شنوایی خودش را از دست بدهد. علائم این بیماری شامل:
- خارش اطراف گوش
- خارش سر و گردن
- لرزش سر
- مایع غلیظی در مجرای گوش
بیماری تولارمی
بیماری تولارمی به عنوان تب خرگوشی شناخته می‌شود. این بیماری معمولاً توسط عفونت باکتریایی ایجاد می‌شود و باعث ایجاد زخم و تورم غدد لنفاوی می‌شود. البته اگر این بیماری گسترش پیدا کند، باکتری‌ها به ریه‌های خرگوش منتقل شده و علائم ذات‌الریه را ایجاد می‌کند.
عفونت‌های چشمی
خرگوش‌ها نیز مانند انسان‌ها اگر در مجاورت گردوغبار قرار بگیرند، ممکن است مبتلا به عفونت چشم شوند. بنابراین باید تا جای ممکن محیطی که خرگوش‌ها را در آت نگهداری می‌کنید، بسیار تمیز بوده و هیچ‌گونه گردوغباری وجود نداشته باشد.
ایجاد اسهال و یبوست
اسهال و یبوست در خرگوش‌ها معمولاً توسط تغییر رژیم غذایی بهبود پیدا می‌کنند. به عنوان مثال هنگامی‌که آن‌ها مبتلا به یبوست می‌شوند، می‌توانید سبزی‌ها سبز را در رژیم غذایی آن‌ها را افزایش دهید. اما هنگامی‌که مبتلا به اسهال می‌شوند، سبزیجات سبزرنگ مانند جعفری و میوه‌جات را از رژیم غذایی آن‌ها به مدت ۲۴ ساعت حذف کرده و فقط برای آن‌ها آب و یونجه فراهم کنید. اما اگر به بهبودی کامل نرسیدند به دامپزشک مراجعه کنید، زیرا اسهال و یبوست حتی ممکن است موجب مرگ خرگوش‌ها شود.
بیماری کوکسیدیوز
اگر بیماری کوکسیدیوز را در خرگوش‌ها درمان نکنید، ممکن است به دلیل خستگی زیاد و ضعف شدید از بین بروند. این بیماری که توسط یک انگل داخلی ایجاد می‌شود. خرگوش‌هایی که مبتلا به بیماری کوکسیدیوز هستند، دچار ضعف شدید، زردی و اسهال مداوم شده و وزن آن‌ها کاهش پیدا می‌کند، اما به دلیل اینکه شکم خرگوش و کبد آن‌ها بزرگ شده است این کاهش وزن زیاد به چشم نمی‌آید.
ترشحات بینی در خرگوش‌ها
اگر ترشحات بینی در خرگوش‌ها زردتر و غلیظ‌تر شود باید در جای گرم و خشک از آن‌ها نگهداری کنید. این ترشحات معمولاً خودبه‌خود درمان می‌شود، اما اگر بیماری و ترشحات آن‌ها افزایش پیدا کرد، ممکن است نیاز به پنی‌سیلین پیدا کنند.
بیماری آنتروتوکسمی
علائم این بیماری در خرگوش‌ها معمولاً به صورت اسهال آبکی بروز می‌کند. به‌منظور پیشگیری از این بیماری، تغییر ناگهانی در رژیم غذایی خرگوش‌ها انجام ندهید، بچه خرگوش‌ها را زود از شیر نگیرید، همچنین مراقب باشید که در وعده‌های غذایی آن‌ها فیبر بسیار بالا قرار دهید تا مریض نشوند.
بیماری پنومونی یا ذات‌الریه
در هر سنی ممکن است خرگوش‌ها مبتلا به این بیماری پنومونی بشوند. معمولاً آن‌ها دچار تنگی نفس شده و ترشحات به صورت چرکی و خشک‌شده روی بینی آن‌ها ظاهر می‌شود. همچنین دچار علائمی مانند کاهش اشتها، التهاب، مخاط بینی و مواردی از این قبیل می‌شوند.
التهاب بالشتک کف پا
خرگوش‌هایی که مبتلا به اضافه وزن هستند، ممکن است مبتلا به بیماری التهاب بالشتک کف‌پایی شوند. علائم رایج این بیماری شامل تورم در پنجه‌های پا و تغییر رنگ در آن‌ها است. معمولاً دامپزشک‌ها برای این‌گونه التهاب‌ها، آنتی‌بیوتیک تجویز کرده و توصیه‌هایی برای افزایش بهداشت تجویز می‌کند.
مشکلات گوارشی
در برخی از مواقع، خرگوش‌ها مبتلا به کولیک‌های گوارشی می‌شوند. در این حالت غذایی که آن‌ها می‌خورند دفع نمی‌شوند. زیرا حرکات روده متوقف‌شده و خرگوش‌ها نمی‌توانند مدفوع خود را دفع کنند. آن‌ها فقط ۴۸ و ۷۲ ساعت فرصت دارند تا سریع به دامپزشک مراجعه کنند.
آبسه‌های پوستی
علاوه بر آبسه‌های دندانی خرگوش‌ها در نقاط مختلف بدنشان دچار آبسه‌های پوستی نیز می‌شوند. در این صورت پوست آن‌ها حاوی عفونت شده، همچنین متورم و ملتهب می‌شوند. اگر محیط آن‌ها از بهداشت کافی برخوردار نباشد، خیلی سریع مبتلا به مشکلات پوستی می‌شوند. پزشک معمولاً برای خرگوش‌ها آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کند.
بیماری هیربال
خرگوش‌ها نیز دقیقاً همانند گربه‌ها مبتلا به بیماری هیربال می‌شوند. البته گربه‌ها می‌تواند استفراغ کنند، اما خرگوش‌ها باید موهای بلعیده‌شده را از طریق دستگاه گوارش دفع کنند. اگر از این طریق دفن نشود آن‌ها مجبور هستند که جراحی شوند. بنابراین هرروز برای پیشگیری از این بیماری، غذاهای علوفه‌ای که سرشار از فیبر است را برای خرگوش‌ها فراهم کنید. همچنین آن‌ها باید روزانه فعالیت بدنی داشته و یا از مکمل‌های گوارشی مصرف کنند. همچنین آب آشامیدنی تمیز را برای آن‌ها در دسترس قرار دهید.
پیشگیری از بیماری‌های خرگوش‌ها
به عنوان فردی که مسئول مراقبت از خرگوش است، باید تا حد ممکن از ابتلا به بیماری‌های مختلف در آن‌ها پیشگیری کنید. در این بخش از جوان ایرانی به روش‌های مختلف پیشگیری از بیماری‌ها در خرگوش می‌پردازیم.
- برخی از بیماری‌ها مانند هموراژیک ویروسی کشنده هستند. بنابراین خرگوش شما باید حتماً توسط دامپزشک واکسینه شود.
- یک رژیم غذایی متعادل و سالم برای خرگوش در نظر بگیرید.
- محیط مناسبی را برای آن‌ها فراهم کنید که خطر هرگونه آسیب و بیماری در آن‌ها به حداقل برسد.
- هرگونه علائم و یا تغییری در رفتار خرگوش مشاهده کردید که نشان‌دهنده این است که حیوان خانگی شما بیمار شده است حتماً اقدامات سریع و به موقع را انجام دهید.
- فراموش نکنید که علائم خرگوش ممکن است به‌سرعت بدتر شود، بنابراین باید سریع عمل کنید.
- هرروز به خرگوش خود سر بزنید و آن را چک کنید.
- خرگوشی را که در منزل نگهداری می‌کنید از خرگوش‌های وحشی دور نگه دارید.
غذاهای ممنوعه برای مرغ عشق و بهترین مواد غذایی برای آن‌ها را در این مقاله بخوانید:
بهترین غذای مرغ عشق چیست؟
آیا بیماری‌های خرگوش‌ها واگیر دارد؟
هرچند بسیار نادر است که خرگوش‌ها بیماری‌های خودشان را به انسان‌ها منتقل کنند، اما هنگام برخورد با حیوانات خانگی باید احتیاط لازم را انجام دهید. احتمال انتشار بیماری در خرگوش‌های وحشی بسیار بیشتر است. بنابراین بسیار مراقب باشید به ویژه اگر شما یا یکی از اعضای خانواده دچار نقص سیستم ایمنی هستید، حتماً برای جلوگیری از گسترش احتمالی بیماری خرگوش‌ها، اقدامات لازم را انجام دهید. برخی از خانواده‌ها، حیوانات خانگی دیگر مانند گربه و سگ را در منزل نگهداری می‌کنند و نگران سرایت بیماری خرگوش‌ها به این حیوانات هستند. انگل‌هایی مانند کنه معمولاً از خرگوش‌ها به حیوانات دیگر سرایت پیدا می‌کند.
سخن پایانی
خرگوش‌ها نیز مانند انسان‌ها مستعد ابتلا به بیماری‌های گوناگون هستند. درنتیجه باید با علائم بیماری‌های مختلف آشنا شوید تا بتوانید از آن‌ها به خوبی مراقبت کنید. در این مطلب از جوان ایرانی انواع بیماری‌های خرگوش‌ها و روش‌های پیشگیری از آن‌ها را برای شما شرح دادیم.
