یکی از شایعترین مسائل سلامتی در میان گربه ها مشکلات معده گربه است که صاحبان آنها را نگران میکند. از استفراغ و اسهال گرفته تا بیاشتهایی و یبوست، نشاندهنده طیف وسیعی از بیماریهای گوارشی هستند.
گربهها به دلیل حساسیتهای خاصی که در سیستم گوارشیشان دارند، مستعد ابتلا به مشکلات معده متفاوتی هستند. این مشکلات میتوانند ناشی از عوامل مختلفی مانند تغذیه نامناسب، ابتلا به انگلها، استرس، بیماریهای مزمن و یا حتی مصرف مواد سمی باشد.
سیستم گوارشی گربه
میتوان گفت سیستم گوارشی گربه شامل دهان، مری، معده، روده کوچک و بزرگ، کبد، پانکراس و مقعد است. معده نقشی اساسی در هضم و جذب مواد مغذی دارد. هرگونه اختلال در عملکرد معده میتواند منجر به مشکلات گوارشی و تأثیر منفی بر سلامت کلی گربه شود.
گربهها گوشتخوار هستند و سیستم گوارشی آنها برای هضم پروتئینهای حیوانی طراحی شده است. معده گربه اسیدیته بالایی دارد که به تجزیه سریع گوشت و کشتن باکتریهای مضر کمک میکند. هرگونه تغییر ناگهانی در رژیم غذایی یا مصرف مواد غیرمعمول میتواند سیستم گوارشی حساس آنها را مختل کند.
دلایل شایع مشکلات معده گربهها
- تغذیه نامناسب: مصرف غذاهای بیکیفیت یا تغییر ناگهانی رژیم غذایی میتواند منجر به ناراحتی معده شود. همچنین خوردن بیش از حد یا سریع غذا میتواند باعث استفراغ شود. در واقع برخی گربهها به مواد خاصی مانند مرغ، ماهی یا غلات نیز حساسیت دارند.
- بلعیدن اجسام خارجی: گربهها ممکن است اجسام غیرخوراکی مانند نخ، پلاستیک یا گیاهان را ببلعند که میتواند باعث انسداد یا تحریک معده شود.
- بیماریهای عفونی: عفونتهای ویروسی مانند پاروویروس گربهها میتواند معده و روده را تحتتأثیر قرار دهد. همچنین عفونتهای باکتریایی مانند سالمونلا و کمپیلوباکتر که منجر به اسهال و استفراغ میشوند.
- انگلها: انگلهای داخلی مانند کرمهای گرد یا کرمهای نواری میتوانند باعث تحریک معده و روده شوند.
- موهای بلعیدهشده: گربهها هنگام لیسیدن خود، موهای زیادی را میبلعند. تجمع این موها در معده میتواند باعث تحریک یا انسداد شود.
- بیماریهای مزمن: بیماری التهابی روده یک بیماری مزمن گوارشی بوده که باعث التهاب و اختلال در عملکرد معده و روده میشود. گاستریت مزمن نیز التهاب طولانیمدت معده بوده و میتواند ناشی از عفونتها یا عوامل تغذیهای باشد.
- مصرف مواد سمی: مصرف موادی مانند گیاهان سمی (مانند لیلیوم)، داروهای انسانی یا مواد شیمیایی میتواند معده گربه را تحریک کند و منجر به مشکلات جدی شود.
- استرس و اضطراب: استرس میتواند باعث مشکلات گوارشی مانند استفراغ، اسهال یا یبوست در گربهها شود.
- تومورها و سرطانهای گوارشی: بیماریهای نئوپلاستیک، مانند لنفوم یا آدنوکارسینوم معده، میتوانند باعث استفراغ مزمن و کاهش وزن شوند.

علائم مشکلات معده در گربه
مشکلات معده در گربهها با طیف گستردهای از علائم همراه هستند. برخی از این علائم را در ادامه بیشتر مورد بررسی قرار دادهایم.
استفراغ
میتوان گفت استفراغ مکرر یا دورهای میتواند نشانه مشکلات معده باشد. در واقع رنگ و محتویات استفراغ مانند وجود مو، خون یا صفرا میتواند علت مشکل را مشخص کند.
اسهال یا یبوست
یبوست ممکن است ناشی از انسداد یا کمآبی باشد. لازم به ذکر است که اسهال مکرر نیز نشاندهنده مشکلات روده یا معده است.
بیاشتهایی
در واقع کاهش اشتها یا امتناع از خوردن میتواند نشاندهنده درد یا ناراحتی معده دز گربه شما باشد.
کاهش وزن
اگر با مشکل کاهش وزن گربه روبهرو شدید باید بدانید که کاهش وزن تدریجی یا سریع اغلب در مشکلات مزمن معده دیده میشود.
وجود خون در مدفوع یا استفراغ
خون روشن یا تیره در استفراغ یا مدفوع میتواند نشاندهنده آسیب جدی در گربه باشد.
نفخ یا درد شکمی
در صورت وجود نفخ یا درد شکمی در گربه، لمس شکم ممکن است باعث درد یا ناراحتی شود.
تغییر در رفتار
گربه ممکن است به دلیل درد ناشی از مشکلات گوارشی، گوشهگیر یا تحریکپذیر شود.
تشخیص مشکلات معده در گربهها
در واقع تشخیص صحیح مشکلات معده نیازمند بررسی دقیق توسط دامپزشک است. روشهای تشخیصی شامل :
- معاینه بالینی: دامپزشک ابتدا علائم، تاریخچه پزشکی و رژیم غذایی گربه را بررسی میکند.
- آزمایش خون: بررسی عملکرد کبد، کلیهها و سطح الکترولیتها برای تشخیص عفونت یا التهاب الزامی است.
- آزمایش مدفوع: بررسی وجود انگلها یا عفونتهای باکتریایی انجام میشود.
- رادیوگرافی یا سونوگرافی: برای تشخیص انسداد، تومورها یا ناهنجاریهای معده و روده رادیوگرافی یا سونوگرافی صورت میگیرد.
- آندوسکوپی: مشاهده مستقیم معده و روده برای تشخیص التهاب، زخم یا اجسام خارجی انجام خواهد شد.
- بیوپسی: در موارد مشکوک به بیماریهای مزمن یا سرطان، نمونهبرداری از بافت معده یا روده انجام میشود.
درمان مشکلات معده در گربه
در ابتدا باید در رژیم غذایی گربه تغییر ایجاد نمایید. همچنین برای کاهش تحریک معده غذاهای کمچرب و هضم پذیر توصیه میشوند. سپس دارودرمانی یک راه مناسب برای پشت سر گذاشتن این مشکل خواهد بود. داروهای:
- ضد تهوع مانند متوکلوپرامید برای کاهش استفراغ
- آنتیاسیدهایی مانند فاموتیدین برای کاهش اسیدیته معده
- داروهای ضد انگل برای درمان انگلهای رودهای
- آنتیبیوتیکها در صورت وجود عفونت باکتریایی
- داروهای ضدالتهاب مانند پردنیزولون برای بیماریهای التهابی
در صورت وجود اجسام خارجی، انسداد یا تومورها در این بیماری، جراحی ضروری است. نکته مهم دیگر اینکه سرمدرمانی برای رفع کمآبی و تعادل الکترولیتها یک کار واجب است. در درمان این بیماری مکملهای پروبیوتیک برای بهبود سلامت روده مفید هستند.
تغذیه مناسب برای پیشگیری از مشکلات معده
باید بدانید که تغذیه نقش کلیدی در سلامت معده گربهها دارد. انتخاب رژیم غذایی مناسب میتواند از بسیاری از مشکلات گوارشی جلوگیری کند. ویژگیهای یک رژیم غذایی مناسب برای گربهها شامل:
- مواد غذایی قابلهضم: گربهها باید غذاهایی با هضم آسان مصرف کنند. مواد غذایی با پروتئین حیوانی باکیفیت و چربی کم ایدئال هستند.
- پرهیز از غذاهای انسانی: غذاهای چرب، شور یا ادویهدار میتوانند معده گربه را تحریک کنند.
- تغذیه متعادل: غذاهای تجاری معتبر که تمامی نیازهای تغذیهای گربه را تأمین میکنند، بهترین انتخاب هستند.
- فیبر مناسب: فیبر به هضم بهتر غذا کمک میکند و خطر تجمع گلولههای مویی را کاهش میدهد.
- آب کافی: کمبود آب میتواند باعث یبوست و مشکلات معده شود. باید همیشه آب تازه و تمیز در دسترس گربه باشد.