پولیپهای رحم ضایعاتی هستند که به دیواره داخلی رحم چسبیده و به عنوان پولیپ آندومتر نیز شناخته میشوند. در واقع در نتیجه رشد بیش از حد سلولهای پوشش داخلی رحم یا آندومتر ایجاد میشوند. البته شما عزیزان باید بدانید که این پولیپها معمولاً غیرسرطانی یا خوش خیم هستند. هرچند برخی از آنها میتوانند سرطانی باشند یا اینکه در آینده به سرطان تبدیل شوند. در این مطلب از مجله جوان ایرانی هر آنچه که باید در این مورد بدانید از علائم تا بهترین راهکارهای درمانی پولیپ رحم را شرح میدهیم.
علائم پولیپهای رحم چیست؟
به طور کلی اندازه پولیپهای رحم از چند میلیمتر تا چند سانتیمتر متغیر هستند. در واقع از یک دانه کنجد بزرگتر شروع شده و گاهی به اندازه یک توپ گلف بزرگتر تغییر میکنند. برخی از افراد ممکن است یا چند پولیپ رحم داشته باشند که معمولاً در داخل رحم باقی میمانند. اما گاهی از طریق دهانه رحم به سمت واژن میلغزند. به طور کلی پولیپهای رحم در بین افرادی که یائسگی را پشت سر گذاشتهاند، بیشتر دیده میشوند. اما برخی دیگر از افراد نیز ممکن است به آن مبتلا شوند.
نشانههای پولیپ رحم را در ادامه بیان میکنیم.
- خونریزی واژن پس از یائسگی
- هرگونه خونریزی بین دورههای پریود
- دورههای مکرر و سنگین
- ناباروری یا ناتوانی در باردارشدن
- البته برخی از افراد خونریزی خفیفی
- خونریزی پس از مقاربت
- دورههای قاعدگی نامنظم
علائم پولیپ رحم در دختران مجرد چیست؟
معمولاً دختران مجردی که دچار پولیپهای رحمی میشوند، عدم تعادل هورمونی را تجربه میکنند. همچنین ممکن است علائمی مانند پریودهای نامنظم، خونریزیهای شدید قاعدگی، خونریزی بین دورههای قاعدگی، هرگونه درد، ناراحتی و گرفتگی لگن، لکه بینی، کم خونی و ترشحات غیرطبیعی واژن را تجربه کنند. در این صورت بهتر است در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید و راهنماییهای لازم را از آنها دریافت کنید.
نشانههای پولیپهای سرطانی رحم
اگرچه اکثر پولیپها خوش خیم هستند، اما همانطور که ذکر شد برخی از آنها ممکن است سرطانی باشند. در ادامه این مطلب به بررسی علائم پولیپهای سرطانی میپردازیم.
هرگونه خونریزیهای بسیار شدید بین دو قاعدگی که به طور مکرر اتفاق میافتد باید جدی گرفته شود.
همچنین ترشحات واژینال غیرطبیعی با بو و رنگ غیرطبیعی ممکن است نشانهای از مشکلات جدی باشد.
درد مداوم در ناحیه لگن یکی دیگر از علائم پولیپهای سرطانی است. در واقع اگر درد شدید و مداوم هستید که با علائم دیگر نیز همراه است، حتماً نیاز به بررسی فوری دارید.
عوامل خطر ایجاد پولیپ رحم چیست؟
احتمال اینکه در برخی از افراد پولیپ رحم ایجاد شود، نسبت به سایرین بیشتر است که در ادامه آنها را مورد بررسی قرار میدهیم.
- قبل از یائسگی یا بعد از یائسگی احتمال ایجاد این عارضه وجود دارد.
- همچنین در افراد چاق احتمال ایجاد پولیپ رحم وجود دارد.
- تاموکسیفن که برای درمان سرطان سینه استفاده میشود، نیز یکی دیگر از عوامل خطر ابتلا به پولیپ رحم است.
- هورمون درمانی برای علائم یائسگی نیز باعث ایجاد این نوع مشکل میشود.
- همچنین فشار خون بالا نیز یکی دیگر از عوامل خطر این بیماری محسوب میشود.
- معمولاً این بیماری، افراد را در دهه ۴۰ و ۵۰ درگیر میکند. تقریباً زمانی ایجاد میشود که به یائسگی نزدیک میشوید. به ندرت افراد زیر ۲۰ سال را تحتتأثیر قرار میدهد.
عوارض پولیپ رحم چیست؟
معمولاً پولیپ رحم با ناباروری مرتبط است. در واقع اگر دچار این بیماری هستید و نمیتوانید بچهدار شوید، اگر آن را بردارید ممکن است احتمال بارداری در شما افزایش یابد، اما قطعی نیست. به طور کلی شما عزیزان باید بدانید که پولیپهای رحم معمولاً خوش خیم یا غیرسرطانی هستند، اما ممکن است باعث مشکلاتی در پریود یا توانایی شما در بچهدار شوند.
نحوه تشخیص پولیپ رحم
پس از اینکه علائمی که در این مطلب به آن اشاره شد را مشاهده کردید، به متخصص زنان مراجعه کنید. پزشک معمولاً سؤالاتی از شما میپرسد. به عنوان مثال سؤال میکند که آیا یائسه هستید یا خیر. از شما میپرسد که آیا خونریزی و لکه بینی دارید یا خیر. همچنین داروهایی که مصرف میکنید را باید به پزشک اطلاع دهید. اگر هنوز پریود میشوید، اطلاعاتی را در مورد چرخه قاعدگی خودتان به آنها بگویید. اینکه دوره قاعدگی شما چقدر طول میکشد، چند وقت یکبار پریود میشوید، همچنین پزشک ممکن است معاینه لگن و تست پاپاسمیر تجویز کند. برای تأیید پولیپ بودن تودهها، نیز آزمایشات و روشهای اضافی نیز در نظر میگیرد.
آزمایشاتی که ممکن است پزشک برای شما تجویز کند را در ادامه مورد بررسی قرار میدهیم.
سونوگرافی ترانس واژینال
در این صورت پزشک یک دستگاه دستی باریک به نام مبدل اولتراسوند در داخل واژن شما قرار داده و دستگاه امواج صوتی تصویری از داخل رحم شما منتشر میکند.
بیوپسی آندومتر
متخصص در بیوپسی آندومتر از یک ابزار پلاستیکی نرم استفاده کرده و کمی بافت از دیوارههای رحم جمع آوری میکند. این نمونه در آزمایشگاه برای تشخیص هرگونه سلولهای غیرطبیعی به خوبی مورد آزمایش قرار میگیرد.
کورتاژ
یکی دیگر از روشهای تشخیص پولیپ رحم کورتاژ است که در آن از یک ابزار فلزی بلند به نام کورت استفاده شده و کمی بافت از دیوارههای داخل رحم جمع میشود. ابزار کورت دارای یک حلقه کوچک در انتهای آن است که برای تراشیدن بافت یا پولیپ مورد استفاده قرار میگیرد. بافت یا پولیپهایی که برداشته میشود در آزمایشگاه مورد بررسی قرار میگیرد تا هرگونه سلولهای سرطانی تشخیص داده شود.
سونو هیستروگرافی
در این روش پس از اینکه سونوگرافی اولیه ترانس واژینال صورت گرفت، پزشک ممکن است یک مایع استریل را از طریق لوله نازک به نام کاتتر به داخل رحم شما بفرستد. در این صورت باعث میشود که توسط این مایع رحم شما منبسط شده و تصاویر واضحتری از هرگونه رشد حفره رحم ارائه شود.
هیستروسکوپی
یکی دیگر از روشهایی که پزشک برای تشخیص پولیپ رحم در نظر میگیرد، این است که یک لوله بلند و نازک را با یک تلسکوپ روشن یا هیستروسکوپ از طریق واژن و دهانه رحم وارد کرده به پزشک اجازه میدهد که داخل رحم را به خوبی بررسی کند. البته برای برداشتن پولیپ نیز ممکن است از هیستروسکوپی استفاده شود. در واقع از این روش هم برای درمان و هم برای تشخیص استفاده میشود.
سؤالاتی که باید از پزشک بپرسید
در صورتی که دچار خونریزی واژینال یا لکه بینی پس از یائسگی هستید، همچنین در زمانی که پریود نیستید خونریزی واژینال یا لکه بینی دارید، نیاز است که به متخصص زنان مراجعه کنید. قبل از اینکه به پزشک مراجعه کنید تمامی علائم خود و زمان شروع آنها را یادداشت کنید. همچنین هرگونه دارویی که مصرف میکنید را به همراه داشته باشید تا به پزشک اطلاع دهید. البته میتوانید هنگامی که به پزشک مراجعه میکنید یک دفترچه یادداشت بردارید تا نکاتی که پزشک میگوید را یادداشت کنید. همچنین سؤالات خودتان را در دفترچه بنویسید تا فراموش نکنید که از پزشک بپرسید. برخی از این سؤالات را در ادامه بیان میکنیم.
- آیا پولیپ رحم باعث خونریزی غیرطبیعی میشود؟
- آیا من در معرض خطر ابتلا به سرطانی شدن پولیپ هستم؟
- در چه مرحلهای شما توصیه میکنید که به جای اینکه بر پولیپ نظارت کنید، آن را درمان کنید؟
- آیا پولیپ رحم بر توانایی من در باردار شدن تأثیر میگذارد؟
- چه درمانهایی برای پولیپ رحم برای من مفید است؟
- آیا نیاز است که این عارضه در من درمان شود و آن را بردارید؟
- همچنین ممکن است پزشک از شما سؤال کند:
- چه زمانی علائم شما شروع شد؟
- هر چند وقت یکبار این علائم را تجربه میکنید؟
- شدت نشانههای شما به چه میزان است؟
- چه چیزی باعث بهبود این علائم میشود؟
- چه مواردی باعث بدتر شدن آن میشود؟
- آیا تا به حال به دلیل پولیپهای رحم درمان شدهاید؟
- آیا قصد بارداری دارید و آیا در بارداری خودتان مشکلاتی وجود دارد؟
- آیا در خانواده شما سابقه آندومتر سرطان روده بزرگ و سینه وجود دارد؟
آیا برداشتن پولیپ رحم الزامی است؟
به طور کلی اینکه پولیپ رحم باید برداشته شود یا خیر، بستگی به تجویز پزشک دارد. اگر در دوران قبل از یائسگی باشید و علائم خاصی را تجربه نکنید، معمولاً برداشتن آن نیازی ندارد. اما اگر پس از یائسگی هستید و خونریزیهای غیرطبیعی را تجربه میکنید، ممکن است پزشک آن را جراحی کند.
همچنین اگر در دوران بارداری هستید و این پولیپها مانع باروری شما است و بر بچهدار شدن شما تأثیر منفی گذاشته، ممکن است پزشک آن را بردارد.
آیا پولیپ رحم نگران کننده است؟
با توجه به اینکه تنها درصد بسیار کمی از پولیپهای رحم سرطانی میشوند، در نتیجه شما باید خیالتان راحت باشد و نگرانی در این مورد نداشته باشید. اما اگر جزو افرادی باشید که در معرض خطر بالای سرطان قرار دارد یا اینکه سرطانی شده باشد، پزشک معمولاً آن را برداشته و از بین میبرد.
به طور کلی تنها ۵ درصد از پولیپهای رحم سرطانی هستند. اگر یائسه هستید و خونریزیهای غیرطبیعی دارید، احتمال اینکه این پولیپها سرطانی شوند بیشتر است. البته در برخی از موارد پولیپهای خوشخیم ممکن است شباهت زیادی به سرطان داشته باشد.
علت ابتلا به پولیپ رحم چیست؟
اگر لایه داخلی رحم به طور غیرطبیعی و مکرر رشد کند، در داخل رحم بافت تودهای شکل ایجاد میشود. هرچند این تودهها اغلب کوچک بوده و شبیه کیسه قارچ هستند، اما ممکن است بزرگتر شود. طی تحقیقات انجام شده میزان استروژن نقش زیادی در ایجاد این نوع پولیپها دارد. اما تحقیقات شفافی در این زمینه وجود ندارد.
عوامل خطر ابتلا به این عارضه را در این مطلب مورد بررسی قرار دادیم که چه کسانی احتمال ابتلا به سرطان در آنها نسبت به سایرین بیشتر است.
به طور کلی پولیپهای رحم شبیه فیبرومها هستند و علائم مشابه فیبروم را ایجاد میکنند. تفاوت آنها این است که معمولاً میومها یا فیبرومها در سنین باروری ایجاد میشود، ولی پولیپهای رحم در سالهای نزدیک به یائسگی یا پس از آن رخ میدهد.
نظرات مردم در مورد علائم پولیپ رحم
در این بخش به بررسی نظرات مردم در مورد علائم پولیپ رحم میپردازیم.
♦ یکی از افراد پیام داده که من ۲۱ سال سن دارم که دچار پولیپ رحم شدم. آیا اگر آن را جراحی کنم، باز هم میتوانم باردار شوم؟
پاسخ این است که به طور کلی جراحی پولیپ رحم باعث ایجاد ناباروری نمیشود. حتی افرادی که آن را جراحی میکنند در باروری آنها بهبود حاصل میشود. البته تصمیم اینکه شما باید جراحی شوید یا خیر، بر عهده متخصص زنان است و شما باید به چنین متخصصی مراجعه کنید و تحت درمان قرار بگیرید.
♦ فرد دیگری پیام داده که من ۳۴ سالم است. یک پولیپ حدود یک سانتیمتر دارم، ولی هیچگونه علائمی مبتنی بر خونریزی بین دو قاعدگی، لکه بینی یا هر علائم دیگری ندارم. به پزشک مراجعه کردم، گفته شاید دفع شود و جای نگرانی ندارد. اما من نگران هستم که سرطان نشود. به نظر شما چه کاری باید انجام دهم؟
پاسخ این است که شما باید برای درمان و آگاهی بیشتر، به پزشک زنان و زایمان مراجعه کنید تا این عارضه شما سرطانی و بدخیم نشود.
♦ فرد دیگر پیام داده که من ۴۳ سال سن دارم. به متخصص زنان مراجعه کردم و گفته رحم هیچ مشکلی ندارد. اما سونوگرافی نشان داده که در رحم من یک غده وجود دارد. همچنین در زیر بغل و روی سینه نیز غده دارم. به نظر شما باید چه کار کنم؟
پاسخ این است که شما ممکن است نیاز به یک دوره هورمون تراپی داشته باشید که به توصیه پزشکتان باید عمل کنید. در صورت عدم درمان ممکن است نیاز به جراحی پیدا کنید. اما شما دوست عزیز باید بدانی که به طور کلی پولیپ رحم جزو بیماریهای رحمی خوش خیم و قابل درمان محسوب میشود. البته اندازه آن در نوع درمان بسیار مهم است.
♦ یکی دیگر از افراد پیام داده که من پولیپ رحم دارم. مدام به این فکر هستم که نکند باعث ناباروری شود. آیا این بیماری خطرناک است؟
پاسخ این است که معمولاً پولیپهای رحم در موارد نادری تبدیل به سرطان میشوند. گاهی اوقات ممکن است این عارضه مانع از لانه گزینی تخمک باربر شده شوند و در نتیجه در باروری شما مشکلاتی ایجاد کنند. جای نگرانی ندارد، شما میتوانید به متخصص مراجعه کنید و با درمان به موقع از ایجاد ناباروری پیشگیری کنید. همچنین به طور کلی پولیپهای رحمی در دختران نیز مشکل خاص و جدی ایجاد نمیکند. البته ممکن است دردهای لگنی و خونریزیهای غیرطبیعی رحم را ایجاد کند که با دارو درمان میشود.
♦ فرد دیگری پیام داده که من پولیپ دهانه رحم دارم. پزشک توصیه کرده که کورتاژ کنم، اما میترسم. اگر امکان دارد مرا راهنمایی کنید.
پاسخ این است که دوست عزیز پولیپها معمولاً لایههای پیش سرطانی هستند که در این مرحله هیچ خطری شما را تهدید نمیکند. اما در آینده ممکن است مشکلساز شود. به همین دلیل پزشک شما دستور کورتاژ را صادر کرده است. البته شما میتوانید از مشاورههای آنلاین نیز بهره بگیرید و با متخصصان دیگر نیز مشورت کنید.
سؤالات متداول در مورد پولیپ رحم
در این بخش به بررسی سؤالات متداول در مورد پولیپ رحم میپردازیم.
آیا پولیپ رحم همان سرطان است؟
خیر شما عزیزان باید بدانید که اکثر پولیپهای رحمی، بدخیم نیستند و سرطان ایجاد نمیکنند. حتی برخی از آنها بدون درمان خاصی یا به کمک جراحی از بین میروند. اگر به متخصص انکولوژی مراجعه کنید، به شما میگوید که آیا احتمال سرطانی شدن آن وجود دارد یا خیر. سپس در مورد برداشتن یا جراحی آن شما را در جریان قرار میدهد.
بهترین زمان برای تشخیص پولیپ رحم چه زمانی است؟
معمولاً پس از پایان قاعدگی، بهترین زمان است که میتوان این بیماری را تشخیص داد. البته در زنان یائسه زمان خاصی ندارد و در هر زمانی میتوان آن را تشخیص داد.
آیا انجام هیستروسکوپی با درد همراه است؟
از آنجایی که هیستوروسکوپی با بیحسی موضعی یا بیهوشی انجام میشود، در نتیجه بیمار هیچگونه دردی را احساس نمیکند. فقط پس از بیهوشی هنگامی که برطرف شد، درد خفیفی را ممکن است احساس کنند که با مسکن برطرف میشود.
پس از جراحی امکان عود پولیپ وجود دارد؟
اگر پولیپهای رحم خوش خیم باشند، به راحتی قابل تشخیص و درمان است. البته پس از جدا شدن در موارد نادری ممکن است پس از جراحی مجدداً عود کند.
آیا انجام ورزش منظم برای بهبود پولیپ رحم مفید است؟
بله به طور کلی تمامی زنانی که به طور منظم ورزش میکنند، نه تنها در برابر اکثر بیماریها مقاوم بوده؛ بلکه در صورت ابتلا میتوانند با آن مقابله کنند. بنابراین اگر به مبتلا به فیبرم، پولیپهای رحم و هرگونه بیماریهای مرتبط با آن هستید، یک برنامه ورزشی منظم را در نظر بگیرید. شنا، یوگا، تایچی، پیلاتس و تمامی این موارد از جمله ورزشهایی هستند که به بهبود این بیماری کمک زیادی میکنند.
آیا راهکاری برای پیشگیری از ابتلا به پولیپ رحم وجود دارد؟
برای پیشگیری از ابتلا به پولیپ رحم هیچ راهکاری وجود ندارد، اما با رعایت برخی از نکات میتوانید احتمال ابتلا به آن را تا حدی کاهش دهید. به عنوان مثال لباسهای زیر پنبهای بپوشید، با رعایت بهداشت کامل با شریک جنسی خود رابطه برقرار کنید. بهداشت فردی را رعایت کرده و واژن خود را به صورت منظم شستشو دهید. در فواصل زمانی مشخص به پزشک مراجعه کنید و تحت نظر قرار بگیرید.
سخن پایانی
به طور کلی شناخت علائم و نشانههای پولیپ از اهمیت زیادی برخوردار است. اگر شما نشانههایی مانند خونریزی غیرطبیعی یا هرگونه درد لگنی را تجربه میکنید، حتماً در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص و درمان مناسب صورت گیرد. همچنین فراموش نکنید که تشخیص زود هنگام و درمان به موقع میتواند به شما کمک کند تا از بروز اینگونه عوارض جدی خودداری شود. اگر شما عزیزان نیز هرگونه تجربهای دارید میتوانید در انتهای مقاله بخش نظرت، پیام خودتان را ثبت کنید.
