واریس واژن که به دلیل افزایش فشار در رگ‌های خونی ناحیه واژن و اطراف آن ایجاد می‌شود، باعث به وجود آمدن رگ‌های متورم و برآمده در ناحیه واژن شده که البته معمولاً در دوران بارداری رخ می‌دهد. این وضعیت ناشی از افزایش جریان خون به لگن و تغییرات هورمونی است که منجر به ضعف دیواره‌های رگ‌ها و تجمع خون در آنها می‌شود. در این مطلب از مجله جوان ایرانی به طور کامل شرح می‌دهیم که واریس واژن چیست، همچنین علائم، علت‌ها، عوارض و درمان آن را بیان می‌کنیم.
واریس واژن چیست؟
واریس واژن به متورم شدن و پیچ خوردگی رگ‌های خونی در ناحیه تناسلی اطلاق می‌شود. این عارضه معمولاً به صورت جدا یا همراه با واریس‌های دیگر در نواحی مختلف بدن مانند پاها بروز می‌کند.
نحوه پیشگیری از واریس واژن
برای پیشگیری از این بیماری، اقدامات زیادی وجود دارد که در ادامه این مطلب به آن اشاره می‌کنیم. این راهکارها باعث بهبود گردش و کاهش فشار بر روی رگ‌ها در این ناحیه می‌شود.
تغییر مکرر وضعیت بدن
سعی کنید از ایستادن یا نشستن به صورت طولانی پرهیز کنید، زیرا در این صورت تجمع خون در رگ‌ها افزایش می‌یابد. بهتر است هر ۲۰ دقیقه یکبار، از جای خود بلند شوید و تحرک داشته باشید.
پوشیدن لباس‌های مناسب
اگر احساس می‌کنید که ممکن است مبتلا به این عارضه شوید و عوامل خطر آن در شما زیاد است، سعی کنید از لباس‌های حمایتی و جوراب‌های فشاری استفاده کنید.
خوابیدن به پهلو
یکی دیگر از مواردی که باعث پیشگیری از واریس واژن می‌شود، خوابیدن به سمت چپ است. در این صورت فشار بر روی رگ‌های ناحیه لگن کاهش یافته و جریان خون را بهبود می‌بخشد.
فعالیت بدنی منظم
سعی کنید در طی روز ورزش‌های سبک مانند پیاده‌روی و شنا را در برنامه خودتان بگنجانید تا به بهبود گردش خون کمک زیادی شود. همچنین تغییرات مخصوص عضلات کف لگن نیز برای شما مفید هستند.
مدیریت رژیم غذایی
اگر می‌خواهید از ابتلا به واریس واژن جلوگیری کنید، حتماً در طی روز ۱۰ تا ۱۲ لیوان آب مصرف کنید تا به بهبود جریان خون کمک شود. کاهش مصرف نمک نیز در این زمینه بسیار مفید است.
اجتناب از یبوست
سعی کنید رژیم غذایی حاوی فیبر داشته باشید تا به جلوگیری از یبوست کمک شود، زیرا همان‌طور که می‌دانید یبوست یکی از عوامل اصلی تشدیدکننده واریس است. اگر با درمان‌های خانگی این مشکل شما برطرف نشد، به متخصص گوارش مراجعه کنید.
استراحت مناسب
در هنگام استراحت پاهای خودتان را بالاتر از سطح بدن قرار دهید تا فشار بر روی رگ‌های واریسی کاهش یابد.
با رعایت این نکات تمامی افراد به ویژه زنان باردار می‌توانند خطرات ابتلا به واریس واژن را تا حد زیادی کاهش داده و حتی علائم را به حداقل برسانند.
علت واریس واژن چیست؟
هر چند معمولاً این بیماری به دلیل فشار زیاد بر روی عروق و رگ‌های واژن ایجاد می‌شود، اما در این بخش به بررسی این مورد می‌پردازیم که چه دلایلی باعث ایجاد این نوع فشار می‌شود.
دوران بارداری
در طول بارداری فشار بر روی عروق و رگ‌های واژن افزایش می‌یابد و دلیل آن نیز افزایش وزن و فشار درونی بر روی لگن است.
چاقی و اضافه وزن
یکی دیگر از مواردی که باعث ایجاد واریس واژن می‌شود، چاقی و اضافه وزن است که باعث افزایش فشار برای عروق و رگ‌های واژن می‌شود.
افزایش سن
به دلیل اینکه با پیری و افزایش سن، عروق و رگ‌های بدن تضعیف می‌شود، در نتیجه ممکن است این ناحیه تورم کرده و شما را دچار مشکل کند.
فعالیت جنسی شدید
یکی دیگر از مواردی که باعث ایجاد واریس واژن می‌شود، فعالیت جنسی شدید است که باعث ایجاد فشار بر روی عروق و رگ‌های واژن می‌شود.
عوامل ژنتیکی
برخی از افراد نیز به دلیل وراثت، ممکن است مبتلا به این عارضه شوند.
علائم واریس واژن چیست؟
در این بخش به بررسی علائم واریس واژن می‌پردازیم.
برخی از افرادی که مبتلا به این عارضه می‌شوند، ممکن است واژن آنها تورم داشته دچار ترشحات بیشتر از حد معمول شوند.
یکی دیگر از علائم واریس واژن درد و سوزش در منطقه واژن است که ممکن است ناشی از فشار زیاد بر روی عروق و رگ‌های تورمی باشد.
همچنین یکی دیگر از علائم واریس واژن خونریزی در زمان تماس جنسی، ورزش یا حتی استراحت است.
یکی دیگر از نشانه‌های این مشکل احساس سنگینی در منطقه واژن است.
همچنین افرادی که مبتلا به واریس واژن هستند، دچار حساسیت در ناحیه تناسلی می‌شوند.
تغییرات رژیم غذایی برای بهبود واریس واژن
برخی از غذاها باعث بهبود واریس واژن می‌شود که در ادامه به آن می‌پردازیم.
غذاهای حاوی پتاسیم
از آنجایی که کمبود پتاسیم، باعث احتباس آب در بدن می‌شود، در نتیجه این مورد باعث افزایش حجم خون در بدن شما و ایجاد فشار اضافی بر دریچه‌های سیاهرگی خواهد شد. غذاهای سرشار از پتاسیم عبارتند از: ماست، بادام، پسته، ماهی قزل‌آلا، ماهی تن، مرغ، لوبیا سفید، عدس، خرما، پرتقال، کدو حلوایی، سیب‌زمینی، سبزیجات برگ‌دار و سبزی چغندر.
غذاهای حاوی فلانوئید
همان‌طور که می‌دانید فلانوئیدها حتی به درمان مشکلات قلبی عروقی نیز کمک زیادی می‌کنند. آنها باعث بهبود گردش خون شده و در نتیجه فشارخون شریانی را کاهش می‌دهند، در نتیجه باعث آرامش رگ‌های خونی شده و به مرور زمان منجر به بهبود واریس واژن می‌شوند. غذاهای سرشار از فلانوئیدها عبارتند از پیاز، سیر، فلفل دلمه‌ای، اسفناج، کلم بروکلی، انگور، مرکبات، توت فرنگی، گیلاس و سیب.
غذاهای حاوی فیبر
از آنجایی که فیبر غذایی به عملکرد سالم روده کمک زیادی می‌کند، بنابراین به ویژه اگر دچار یبوست هستید، مصرف فیبر برای شما بسیار مهم است. همچنین فعالیت فیزیکی داشته باشید تا دفع مدفوع برای شما ساده‌تر شود. زیرا اگر یبوست شما مزمن شود، هرگونه فشارهای داخل شکمی باعث آسیب به وریدهای خونی می‌شود. غذاهای سرشار از فیبر که می‌توانید به رژیم غذایی خودتان استفاده اضافه کنید عبارتند از: غذاهای سبوس‌دار، گندم، جو دو سر، آجیل، دانه کتان، نخودفرنگی، لوبیا، انجیر، آلو، آووکادو، گوجه فرنگی، کلم بروکلی، هویج، کنگر فرنگی، گل‌کلم، پیاز و سیب زمینی شیرین.
نحوه تشخیص واریس واژن
اگر علائمی که در این مطلب به آن اشاره شد را دارا هستید، حتماً در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. پزشک ابتدا یک معاینه فیزیکی برای تشخیص واریس واژن انجام می‌دهد. همچنین ممکن است سؤالاتی در مورد علائم شما بپرسد. برخی از پزشکان از شما درخواست می‌کنند که به حالت ایستاده قرار بگیرید تا از نظر تورم ناحیه تناسلی را بررسی کنند. با توجه به توصیه پزشک ممکن است برای شما یک سونوگرافی تجویز شود تا به شناسایی و تشخیص این عارضه و ارزیابی شدت آن کمک زیادی شود. همچنین اگر پزشکان مشکوک به بیماری مانند سندروم احتقان لگن شوند، ممکن است سی‌تی‌اسکن، ام آر آی یا لاپاراسکوپی را برای شما تجویز کنند.
عوامل خطر ابتلا به واریس واژن
به طور کلی مهمترین خطر اصلی برای ابتلا به این بیماری، بارداری است. معمولاً زنانی که بارداری را تجربه نکرده‌اند، به ندرت مبتلا به واریس واژن می‌شوند و اغلب در زنانی که دو یا بیشتر تجربه بارداری دارند، بسیار شایع است. همچنین اگر سابقه ابتلا به واریس در خانواده شما وجود دارد، ممکن است شما نیز مبتلا به این بیماری شوید.
عوارض واریس واژن چیست؟
این بیماری معمولاً بی‌خطر است و پس از زایمان بهبود می‌یابد، اما ممکن است برخی از افراد را دچار مشکلاتی کند. مهمترین عوارض این بیماری را در ادامه این مطلب شرح می‌دهیم.
درد و ناراحتی
معمولاً کیفیت زندگی این‌گونه افراد به دلیل تشدید درد و فشاری که در ناحیه واژن هنگام ایستادن، نشستن طولانی یا فعالیت‌هایی مانند رابطه جنسی ایجاد می‌شود، کاهش می‌یابد. زیرا حتی برخی از زنان به دلیل درد و فشاری که تحمل می‌کنند، گاهی اوقات عصبی می‌شوند.
خارش و تحریک پوست
یکی دیگر از عوارض واریس واژن خارش و تحریک پوست در ناحیه واژن است که این مورد به دلیل تورم رگ‌ها ایجاد می‌شود.
خطر پارگی رگ‌ها
همچنین احتمال خونریزی خفیف وجود دارد. ممکن است گاهی اوقات این‌گونه افراد دچار پارگی رگ‌های ناحیه تناسلی هنگام زایمان طبیعی شوند.
تشکیل لخته خون
یکی دیگر از خطرات واریس واژن این است که احتمال تشکیل لخته‌های خون و شرایط جدی مانند ترومبوز افزایش می‌یابد.
سندروم احتقانی لگنی
همچنین این‌گونه افراد ممکن است مبتلا به سندروم احتقانی لگنی شوند. در واقع درد مزمن و کاهش کیفیت زندگی در این‌گونه افراد وجود دارد.
البته شما عزیزان باید بدانید که عوارض واریس واژن بسیار نادر بوده و با مدیریت صحیح شما بهبود می‌یابد.
نحوه درمان واریس واژن چیست؟
به طور کلی درمان واریس واژن در زنان به ویژه در دوران بارداری، به شدت علائم و وضعیت آن فرد بستگی دارد. برخی از روش‌های متداول درمانی را در ادامه این مطلب از مجله جوانی بررسی می‌کنیم.
درمان‌های محافظه‌کارانه
یکی از روش‌های درمانی برای بهبود واریس تناسلی زنان، درمان‌های محافظه‌کارانه است. البته معمولاً این نوع روش درمانی در دوران بارداری کاربرد دارد، زیرا این عارضه اغلب پس از زایمان بهبود می‌یابد. به این‌گونه بیماران توصیه می‌شود که از لباس‌های حمایتی و لباس‌های فشاری استفاده کنند. همچنین کمپرس سرد، افزایش مصرف آب و کاهش مصرف نمک نیز پیشنهاد می‌شود.
اسکلروتراپی
اسکلروتراپی شامل تزریق محلول به رگ‌های متورم این‌گونه افراد است که باعث بسته شدن و ناپدید شدن رگ‌های واریسی در ناحیه تناسلی می‌شود. این روش به ویژه برای افرادی مناسب است که پس از زایمان همچنان دچار این عارضه هستند.
فلبکتومی
یکی دیگر از روش‌های درمانی واریس واژن استفاده از روش فلبکتومی است. در این روش برش‌های کوچک روی پوست ایجاد شده و رگ‌های آسیب دیده به طور کامل برداشته می‌شوند. البته این روش معمولاً برای واریس‌های سطحی کاربرد دارد.
لیگاسیون
یکی دیگر از روش‌های درمانی واریس واژن، استفاده از روش لیگاسیون است. در این روش برش‌های کوچکی روی سطح پوست ایجاد می‌شود تا بخش‌های کوچکی از رگ‌های آسیب دیده برداشته یا بسته شوند. این روش معمولاً برای واریس‌های بسیار پیچیده و متورم کاربرد دارد.
آمبولیزاسیون
در این روش مواد خاصی با استفاده از کاتتر به رگ‌ها تزریق می‌شود و جریان خون در آن ناحیه را به طور کامل متوقف می‌کند، همچنین باعث کوچک شدن رگ‌ها می‌شود.
تغییرات سبک زندگی
همچنین انجام تمرینات سبک و پیاده‌روی باعث بهبود جریان خون می‌شود. سعی کنید روی سمت چپ بدن خودتان استراحت کنید. همچنین بالا بردن پاها باعث کاهش فشار بر روی رگ‌های واریسی می‌شود.
البته اگر به متخصص زنان مراجعه کنید، روش‌های درمان را به طور کامل برای شما شرح می‌دهد و بهترین درمان بسته به وضعیت بیمار و شدت علائم آن تعیین می‌شود.
خطرات واریس واژن در دوران بارداری چیست؟
معمولاً به ندرت پیش می‌آید که این عارضه باعث ایجاد خونریزی در زایمان طبیعی شود. اما این‌گونه افراد معمولاً کمی خون را مشاهده می‌کنند که پزشک می‌تواند به راحتی آن را کنترل کند. معمولاً افرادی که دچار این بیماری هستند، حتی می‌توانند به صورت طبیعی زایمان کنند. البته باید نظر پزشک را اولویت قرار دهید.
آیا لباس‌های فشاری ضدواریس تاثیری برای درمان دارد؟
بله لباس‌های فشاری که مخصوص واریس واژن وجود دارد، باعث کاهش علائم ناشی از این عارضه می‌شود. همچنین با اعمال فشار ملایمی که به ناحیه لگن وارد می‌کند، توصیه می‌شود که به ویژه در دوران بارداری از این نوع لباس‌ها استفاده کنید تا فشار بر روی وریدهای شما کاهش یابد. البته برای اینکه نتیجه بهتری بگیرید، بهتر است که تحت نظر پزشک آن را استفاده کنید.
آیا ممکن است واریس واژن، فرد را دچار خارش کند؟
بله احتمال سوزش و خارش پوست ناشی از این‌گونه بیماری وجود دارد. این‌گونه واریس‌ها باعث ایجاد احساس درد نیز در افراد می‌شود. شما عزیزان باید هر علائمی که دارید را به پزشک اطلاع دهید.
چه زمانی باید نگران واریس واژن شد؟
این بیماری معمولاً در دوران بارداری رخ می‌دهد و جای نگرانی ندارد. زیرا معمولاً ۴ تا ۶ هفته بعد از زایمان از بین می‌رود. اما اگر بهبود نیافتید و علائم آن شدید بود، باید به پزشک مراجعه کنید. البته شما باید بدانید که این عارضه ممکن است پس از بهبودی، مجدد عود کند، بنابراین باید تحت نظر پزشک قرار بگیرید.
سؤالات متداول در مورد واریس واژن
در این بخش به بررسی سؤالات متداول در مورد واریس واژن می‌پردازیم.
اگر در دوران بارداری مبتلا به واریس واژن شویم، به کدام دکتر مراجعه کنیم؟
اگر در دوران بارداری مبتلا به این بیماری شده‌اید، توصیه می‌شود به متخصص زنان یا مامایی مراجعه کنید. شما عزیزان می‌توانید راهنمایی‌های اولیه را دریافت کرده و حتی در صورت لزوم شما را به متخصص عروق یا فلبولوژیست که در اختلالات سیاهرگی متخصص است، ارجاع می‌دهند. در نتیجه بهترین گزینه‌های درمانی برای شما در نظر گرفته می‌شود.
علت ایجاد واریس واژن در دوران بارداری چیست؟
معمولاً در دوران بارداری به دلیل افزایش حجم خون و تغییرات هورمونی زنان مبتلا به این بیماری می‌شوند. هنگامی که رحم در حالت رشد قرار می‌گیرد، ممکن است به وریدهای لگن فشار وارد کرده و مانع از جریان طبیعی خون شود. همچنین افزایش سطح پروژسترون، باعث شل شدن دیوارهای رگ‌های خونی و همچنین گشاد شدن آنها می‌شود. به طور کلی این عوامل باعث ایجاد این بیماری در زنان باردار می‌شود.
آیا واریس واژن با جراحی بهبود می‌یابد؟
به طور کلی پزشکان برای درمان واریس تناسلی راهکارهای خانگی را در نظر می‌گیرند. اگر توسط راهکارهای خانگی و غیرجراحی بهبود نیافتید، معمولاً باید جراحی کنید. انواع روش‌های جراحی را در این مطلب مورد بررسی قرار دادیم.
آیا واریس واژن به صورت دائمی فرد را گرفتار می‌کند؟
خیر با توجه به درمان‌هایی که برای این بیماری در نظر گرفته می‌شود، مشخص است که دائمی نیست و پس از درمان، این مشکل شما برطرف می‌شود. حتی برخی از خانم‌ها پس از بارداری بهبود می‌یابند. برای اینکه این عارضه شما به طور کامل برطرف شود، نیاز است که به متخصص زنان مراجعه کنید تا شما را با اقدامات جراحی و غیرجراحی درمان کنند. البته اگر عمل جراحی انجام دادید، باید بدانید که مدتی طول می‌کشد تا واریس از بین برود. بنابراین صبر کنید و اقدامات خاص دیگری انجام ندهید تا به مرور زمان بهبود یابید.
سخن پایانی
واریس واژن یک وضعیت شایع در دوران بارداری است که می‌تواند باعث ایجاد ناراحتی‌های زیادی شود. هرچند که در اکثر موارد، زنان پس از زایمان بهبود می‌یابند، اما آگاهی از علائم، علت‌ها و گزینه‌های درمانی باعث می‌شود که آنها بتوانند بهتر با این وضعیت کنار بیایند و به سلامتی خودشان کمک کنند. در این مطلب از مجله جوان ایرانی هر آنچه که باید در مورد این بیماری بدانید، شرح داده شد. اگر شما عزیزان نیز تجربه‌ای در این مورد دارید، می‌توانید در انتهای مقاله بخش نظرات، پیام خودتان را ثبت کنید.
