در جدول زیر، روشهای درمانی برای انواع دمانس به صورت خلاصه ارائه شده است:
|
نوع دمانس
|
درمان دارویی
|
درمان غیردارویی
|
ویژگیهای مهم در درمان
|
|
آلزایمر
|
– مهارکنندههای کولیناستراز (دونپزیل، ریواستیگمین، گالانتامین)
– ممانتین (برای مراحل پیشرفته)
|
– تمرینات ذهنی و حافظه
– رواندرمانی برای بیمار و مراقب
– مدیریت محیط و کاهش استرس
|
تمرکز بر کاهش سرعت پیشرفت بیماری و مدیریت حافظه و رفتار.
|
|
عروقی
|
– داروهای ضدپلاکت (آسپیرین)
– داروهای کنترل فشار خون و کلسترول
|
– رژیم غذایی سالم (مدیترانهای)
– فیزیوتراپی و کاردرمانی
– مدیریت عوامل خطر قلبی-عروقی
|
کنترل عوامل خطر برای پیشگیری از سکتههای بیشتر.
|
|
لووی بادی
|
– مهارکنندههای کولیناستراز
– داروهای پارکینسونیسم (لوودوپا، در موارد ضروری)
|
– تنظیم چرخه خواب
– اجتناب از استرسهای محیطی
|
اجتناب از داروهای ضدروانپریشی قوی برای پیشگیری از بدتر شدن علائم.
|
|
جبههای-گیجگاهی
|
– داروهای ضدافسردگی (SSRIs) برای کنترل رفتار
– تثبیتکنندههای خلق در موارد شدید
|
– مشاوره روانشناختی
– مدیریت تغذیه در موارد مشکلات بلع
|
تمرکز بر مدیریت تغییرات رفتاری و زبانی.
|
|
مختلط
|
– ترکیبی از درمانهای آلزایمر و دمانس عروقی
|
– سبک زندگی سالم
– فعالیتهای اجتماعی و ذهنی
|
ترکیب مدیریت عوامل خطر و درمان حافظه.
|
|
پارکینسون
|
– لوودوپا برای علائم حرکتی
– مهارکنندههای کولیناستراز برای شناخت
|
– فیزیوتراپی
– حمایت روانی از بیمار و خانواده
|
توجه به علائم جسمی و شناختی همزمان.
|
|
هانتینگتون
|
– تترا بنزین برای کنترل حرکات غیرارادی
– داروهای ضدافسردگی در صورت نیاز
|
– توانبخشی شناختی و حرکتی
– حمایت روانی و مشاوره ژنتیکی
|
درمان حمایتی برای مدیریت علائم.
|
|
کروتزفلد-یاکوب
|
– درمان تسکینی برای کاهش درد و اضطراب
|
– مدیریت روانشناختی
– حمایت از خانواده
|
بیماری بسیار سریعپیشرونده؛ درمان تسکینی اولویت دارد.
|
|
برگشتپذیر
|
– مکمل ویتامین B12 در صورت کمبود
– درمان تیروئید یا عفونتها
|
– توقف داروهای مسبب
– توانبخشی در صورت آسیبهای موقت
|
درمان علت زمینهای میتواند منجر به بهبود کامل شود.
|
توضیحات تکمیلی:
اولویت درمانی:
در تمام انواع دمانس، تشخیص زودهنگام و شروع درمان مؤثر است.
درمانهای غیردارویی در کنار داروها نقش مهمی دارند.
تأکید بر پشتیبانی:
مراقبت از بیماران دمانس نیازمند حمایت عاطفی و روانی مداوم از سوی مراقبین و خانوادهها است.
استفاده از تیم درمانی:
همکاری بین پزشکان، پرستاران، روانشناسان، و مشاوران در ارائه درمان جامع به بیماران ضروری است.
افراد مشهور در جهان مبتلا به انواع بیماری دمانس یا زوال عقل
برخی از افراد مشهور جهان در طول تاریخ به انواع بیماریهای دمانس مبتلا شدهاند. این بیماریها اغلب بر تواناییهای شناختی و زندگی شخصی آنها تأثیر گذاشته و در برخی موارد باعث آگاهیبخشی عمومی در مورد این شرایط شده است. در زیر نمونههایی از این افراد به همراه نوع دمانس و تأثیر بیماری بر زندگی آنها آورده شده است:
1. رونالد ریگان (رئیسجمهور سابق ایالات متحده)
نوع دمانس: آلزایمر
تشخیص و تأثیر:
ریگان در سال 1994، پنج سال پس از پایان ریاستجمهوری، به آلزایمر مبتلا شد.
او و خانوادهاش از طریق اعلام رسمی بیماری، به افزایش آگاهی در مورد آلزایمر کمک کردند.
تا زمان مرگ در سال 2004، این بیماری به طور قابلتوجهی زندگی او را محدود کرد.
2. مارگارت تاچر (نخستوزیر سابق بریتانیا)
نوع دمانس: دمانس عروقی
تشخیص و تأثیر:
مارگارت تاچر در سالهای پایانی عمر خود به دمانس عروقی مبتلا شد.
این بیماری باعث مشکلات حافظه و اختلال در توانایی تفکر منطقی او شد.
او در کتابها و رسانهها به عنوان نمونهای از بیماران دمانس مورد اشاره قرار گرفت.
3. رابین ویلیامز (بازیگر و کمدین آمریکایی)
نوع دمانس: دمانس لووی بادی
تشخیص و تأثیر:
رابین ویلیامز قبل از مرگ در سال 2014، به دمانس لووی بادی مبتلا شده بود.
این بیماری باعث نوسانات شناختی، مشکلات حرکتی و توهمات شد.
تجربه او باعث افزایش آگاهی در مورد این نوع نادر از دمانس شد.
4. چارلتون هستون (بازیگر هالیوود)
نوع دمانس: آلزایمر
تشخیص و تأثیر:
هستون در سال 2002 به آلزایمر مبتلا شد.
او در زمان بیماری خود از زندگی عمومی کنارهگیری کرد و به آگاهیرسانی درباره آلزایمر کمک کرد.
5. ترزا ماراچی (بازیگر ایتالیایی)
نوع دمانس: دمانس جبههای-گیجگاهی
تشخیص و تأثیر:
این بیماری بر رفتار و مهارتهای زبانی او تأثیر گذاشت.
خانواده او از این بیماری برای افزایش آگاهی درباره دمانسهای غیرآلزایمری صحبت کردند.
6. گلن کمپبل (خواننده و ترانهسرای آمریکایی)
نوع دمانس: آلزایمر
تشخیص و تأثیر:
گلن کمپبل در سال 2011 تشخیص آلزایمر دریافت کرد.
او تا مراحل پیشرفته بیماری به فعالیتهای هنری خود ادامه داد.
فیلم مستندی درباره تجربه او با بیماری ساخته شد که توجه زیادی را به این موضوع جلب کرد.
7. ادوارد کندی (سیاستمدار آمریکایی)
نوع دمانس: دمانس مختلط (آلزایمر و عروقی)
تشخیص و تأثیر:
کندی در مراحل پایانی زندگی خود با مشکلات شناختی روبهرو بود.
بیماری او باعث افزایش توجه به مسائل مراقبتی و بهداشتی سالمندان شد.
8. تری پرچت (نویسنده بریتانیایی)
نوع دمانس: دمانس جبههای-گیجگاهی
تشخیص و تأثیر:
تری پرچت در سال 2007 به این بیماری مبتلا شد.
او درباره بیماری خود نوشت و به یکی از صداهای برجسته در آگاهیبخشی در مورد دمانس تبدیل شد.
9. ویلیام آترتون (فیلسوف آمریکایی)
نوع دمانس: کروتزفلد-یاکوب
تشخیص و تأثیر:
ویلیام آترتون یکی از موارد نادر مبتلا به این بیماری سریعپیشرونده بود.
بیماری او باعث افزایش آگاهی در مورد این نوع خاص از دمانس شد.
10. بیبی کینگ (خواننده بلوز آمریکایی)
نوع دمانس: دمانس عروقی
تشخیص و تأثیر:
بیبی کینگ در سالهای پایانی عمر خود به دمانس عروقی مبتلا شد که بر تواناییهای شناختی و جسمی او تأثیر گذاشت.
تأثیر این افراد بر آگاهیرسانی عمومی
تجربه این افراد مشهور باعث شده است تا بیماری دمانس در سطح جهانی مورد توجه بیشتری قرار گیرد.
خانوادهها و سازمانها از داستانهای این افراد برای افزایش حمایت از تحقیقات، درمانها و مراقبت از بیماران دمانس بهرهبرداری کردهاند.
